श्री असंभुलु अजिमा (अन्नपूर्ण्ा)असंत्वा: व असंभुलु अजिमाया मोहनीबलय्‍ याइगु जात्राया छगू परिचय

स्वनिग:या दथु ब्वय्‍ ला:गु व्यापारिक केन्द्र ख: असं । अन्नपूर्ण्ा द्य: (असंभुलु अजिमा)यात हिन्दुतय्‍सं महालक्ष्मी, भगवती व पार्वतीया रुपय्‍ मानय्‍ याइ । बौद्ध मार्गीतय्‍सं बसुन्धरा, ज्ञानेश्वरी, महालक्ष्मी, योगाम्बर (महामयूरिदेवी) धका: पुज्याइ । ने.सं. १०४४ (वि.सं. १९८१) यागु द्य:यागु देपापत्तइि च्वयात:गु शिलापत्रय्‍ अन्नपूर्ण्ादेवी असंभलु अजिमा धका: सम्बोधन यानात:गु दु । थ्व देग:यागु दकसिबय्‍ क्वय्‍च्वंगु पौ (छतँ जा)लय्‍ नं वि.सं. १९४३ ॐ नम: श्री योगाम्बर ज्ञानेश्वरी धका: च्वयात:गु दु । योगाम्बर धा:गु महादेवयागु अनेक नां मध्ये छगू नां ख: । ज्ञानेश्वरी धैगु नं पार्वतीयागु अनेक नां मध्ये छगू नां ख: । वया खुपा (६) ल्हा: दइ । निपा ल्हातं बज्र व बज्रदुगु गं ज्वना तइसा निपा ल्हातं थ:गु शत्तmि प्रज्ञा ज्ञान डाकिनीयात ज्वनात:गु दु । मेगु ल्हातं धनुष्ावाण्ा पलेस्वां व पात्र ज्वनात:गु दु । थ्व देग:या न्ह्‍य:नेसं ढलौटयागु सिंह निम्ह åारपालेकथं तयात:गु दु । ख्या: व कवंयात मतज्वंका: थनात:गु दु । थ्व द्य:यात छचाखेरं नागपासं चा:हिका त:गु दु । द्य:या उत्तरपाखे प्रख्यातगु न्या ल्वहं नं दु व न्याल्वहं आकाशं कुतुंव:गु न्या धयात:गु दु । थ्व न्या ल्वहंयात लिपा (वि.स. २०३२ पाखे) असं वजार समिति वार त:वलय्‍ बारय मिन भैरब धका:च्वया त:गु दु । थुकिया छगू परम्परागत धापू छु दु धा:सा न्हापा परापूर्वकालय्‍ तसकं नांजा:म्ह ज्योतिष्ा बलामि छम्हसिया थ: कलातं मचाबुइकीगु र्इ (समय) थ्यंबलय्‍ दिरि अजियात मचा वुइव गं थाना हजि धका: अजियात गं छक: बिया: थ मचा यागु जात: च्वयत थिक यानाच्वन । इलय्‍ मचा नं बुल अले बुइवं गं थाना हल । बलामिं साइत दिन पला हिसाव याना: जात: च्व:गु इलय्‍ व मचा थ:गु मखुगु खनेदत । अले पश्चाताप याना: व ज्योतिष्ा वथासय्‍ मच्वंसे छेनं पिने पिहाँ वनाछ्‍वत । मचायागु नां मांम्हसिनं डाँक धका: तल । व मचा नं त:धिका: जूबलय्‍ छम्ह विåान ज्योतिष्ा हे जुल । छुं र्इलिपा पातलीपुत्रया सम्राट अशोक महाराज तिर्थधाम चा:ह्यू वनेत गन्यमान्य ज्योतिष्ातय्‍त स:ता: साइत स्वकल तर सुनां नं साइत लुइके मफु, स्वयं बलामी नं साइत लुइके मफुबलय्‍ मेम्ह ज्योतिष्ा डाँकयात गुरु मानय्‍ याना: स:ता: निम्ह च्वना: साइत स्वल । साइत मिलय्‍ नं जुल अले निम्ह जुजु नापनापं चा:ह्यू वन । चा:ह्यू ववं छन्हु असनय्‍ थ्यन । अले डाँकयागु मतिइ छु वल धा:सा थ्व गुलि तक स:स्यूम्ह ख: छक: परिक्ष्ाा याना: स्वयेमाल धका: बलामियात धाल का धासा बलामि थौं थ्व सर्गतं छु कुतुं वइ ? बलामि नं दिन पला दक्व स्वयालि धाल थौं थ्व सर्गतं न्या छम्ह थ्याक्क १२ बजे कुतुंवइ । व द्य: नापसं उत्तरपाखे भिmंनिकु ल्हा: ति पाइ धका: धाल । डाँकं धा:सा १२ बजे जुया: १२ मिने १२ सेकेण्डय्‍ कुतुं वइधका: धाल । धाथें हे न्या सर्गतं कुतुं नं वल तर डाँकं धा:गु इलय्‍ हे अनं तुं लात अले बलामिं मखु थ्व गथे जुल धका: विचा: यातं नं लुइके मफसेंलि डाँकयात क्वमालि जुया: न्यन । न्यना स्व:बलय्‍ डाँकं धाल कि छं धा:गु दक्वं मिलय्‍ जू । तर छं छुं नं ज्या यायेबलय्‍ र्इयागु कुतुंव:गु फय्‍ (हावा)या गति ज्वरय्‍ मया:गुलिं मिलय्‍ मजू अले बलामिं बिचा: यात गनं जिमि काय्‍यागु जात: च्वयाबलय्‍ नं अथे मजू ला धका: हानं दिनपला समय मिलय्‍ याना स्व:बलय्‍ काय्‍ छम्ह थ:स्वयां नं त:धंम्ह ज्योतिष्ा जुइगु लुल । अले वं विचा:यात कि डाँक जिमि काय्‍ ख: धका: सीकल । तर थन धा:सा काय्‍ नं बौ धका: म्हमस्यू, बौम्हेसियां नं छुयाय्‍ छुयाय्‍ जुल । छाय्‍कि काय्‍यात बौनं गुरु मानय्‍ यानात:गु दु । अले थ्व खँ जुजुयात कन । जुुजुं नं इमिगु परिवार नापनापं छेँय्‍ वना: परिवारयागु मिलन जुल धइगु धापू दु । थ्व न्याल्वहंयात जंको (चौरासी) याइबलय्‍ व भmी नेवा:तय्‍सं न्या ल्वहं चा:हिकीगु धका: न्या ल्वहंयात चा:हिकेगु नं या: । पंजरांबलय्‍ तथागत दिपंकर बुद्धयात चाहिकीगु इलय्‍ नं न्या लोहं चाहिकेगु याइ । कतिंपुन्हि (सकिमना पुन्हि) बलय्‍ न्या ल्वहं बीगु धका: द्य:पाला:तय्‍सं द्य:या न्ह्‍य:नेसं भाजनय्‍ न्यासिया: त्व:तेगु याइ । थ्व भाजं लाना का:म्हसिया काय्‍मचा बुइ धैगु परम्परागत धापू दु । थ्व सिधयेका अन्नपूर्ण्ा द्य:यात पुज्याना:लि खलय्‍ (कुटी) सुयात:गु आखय्‍ (तौकि) जाकि दक्वसित इनाबिइ । थ्व तौकि जाकि ढुकुटी भण्डारय्‍ तयातल धा:सा शुभलाभ जुइ धैगु धापू दु । अथेहे असंत्वालय्‍ थीथी देग: दु । उकी मध्ये अन्नपूर्ण्ा द्य:या देग: स्वतँ लक्ष्मीनारायण्ा द्य:या छतँ, गण्ोद्य:या नितँजा:गु देग: अले उमा महेश्वरया शिखर शैलिया देग: दु । अन्नपूर्ण्ा देगलय्‍ दुने वहलं भुनात:गु कलशं गण्ोद्य:याथाय्‍ प्यपा ल्हा: दुम्ह गण्ोद्य:, नारायण्ा देगलय्‍ नारांद्य:, शिवपार्वती, सूर्य व पद्‍मपाण्ाी लोकेश्वरया मूर्ति दु । अथेहे असंभुलु अजिमाया कुमारी द्य: असं बहालय्‍ दुने चुकय्‍ दु । अन्नपूर्ण्ा द्य:या पश्चिम यितचपा व उत्तरय्‍ कुम्ह: (कुमार) प्याखं हुइकेगु याइ । थ्व कुमार प्याखं न्यादँय्‍ छक्व: हिली । थ्व प्याखं स्यनीबलय्‍ न्हापां असंया नास:ननिया नास:द्य: पुजा याना: जक प्याखं स्यनेगु याइसा न्यादँ लिपा असं दबुलि कुमार जुइम्हेसित थ्व दबुलिइ कुरुका: थ्व प्याखं क्वचायेकेगु याइ । थ्व दबूयात हे असं त्वा:या दबू नं धा: । थौंकन्हय्‍ थ्व दबुलिइ पस: तयात:गु दु । थ्व कुमार जुइपिन्त न्यादँया छक: न्हूगु वस: तिसा थीथी त्वा:या उराय्‍ जातिपिसं तयाबीगु याइ । थौंकन्हय्‍ मोहनीबलय्‍ थ्व कुम्ह: (कुमार) प्याखं क्यनेगु दिनाच्वंगु दु । अथेहे तुं असंभुलु अजिमा द्य:या जात्रा गबलेनिसें न्ह्या:गु धैगु छुं नं आधिकारिक प्रमाण्ा आ:तक मलूनिसा द्य: जात्रा याइबलय्‍ भोटाहिति द्य:छेँयागु मूर्ति जात्रा याइ । असनय्‍ च्वंगु कलश याइमखु । थ्व जात्रा असंकिसं (असन किसान) ज्यापुतय्‍सं न्ह्‍याका वयाच्वंगु दु । अय्‍नं नित्यपूजा धा:सा गुभाजु (बज्राचार्य)पिसं याना वयाच्वंगु दु । थन द्य: पाला: च्वनीपिं ज्यापु जाति ख: । न्हापान्हापा छम्ह थिमिया जाकिबजि व्यापारी म्हे क्वबिया असंजुया: व:गु जुयाच्वन । असनय्‍ थ्यंकाली, त्यानुया म्हे दिकल, अले भmासुलने सिधय्‍का: म्हे ल्होनेत स्व:बलय्‍ म्हे ल्ह्‍वनेगु छु संकेतकं मफुबलय्‍ छुयाय्‍ छुयाय्‍ जुया: व व्यापारी अथेंतुं अन हे म्हेकु दिका: छेँय्‍ वन । छेँय्‍ परिवारपिसं म्हे ग्वले धका: न्यना स्वल व व्यापारीं छु नं धाये मफु, खालि अनसं अनसं जक धाल । थथे छुं नं धाये मफुसेंलि छेँय्‍ परिवारपिसं थ: जहानयात तान्त्रिक ज्योतिष्ाया थाय्‍ यंका: क्यना स्व:बलय्‍ म्हे दिकू थाय्‍ अन्नपूर्ण्ा द्य: दुुगु जुयाच्वन धका: ज्योतिष्ां धा:गुलिं अनस धका: नां त:गु ख: । लिपा जुयालि आख: ग्व: न्ह्‍य:नेल्यूने जुया: असं जुल धका: धाइ । जाकि म्हे दिकुगुलिं अनं कलशय्‍ अप्व:याना: अन्न (जाकि) भरय्‍ यायेगु चलन आतकं दनि धैगु परम्परागत धापू दु । उकि व्यापारीतय्‍सं थ्व द्य:यात मानय्‍ यायेगु यानाच्वंगु दुसा सुं नं छेंनं पिने पिहां वना: लजगा व्यापार यायेत दक्कसिबय्‍ न्हापा थ्व द्य:यागु पुजा याना दर्शन याना: वन धा:सा शुभलाभ जुइ धैगु परम्परागत धापू नं दुु । मेगु धापुु तिब्बतियनतय्‍सं थ्व कलशयात भुम्बा धका: धाइ । तिब्बतियन व्यापारी छोम्पेन नोबर्ु साम्पो भुम्बा नामं थ्व द्य:यागु नां जा: । तिब्बत ल्हासा व्यापारी येँया छुसिस्या धा:म्ह व्यापारी ढुगाँछेँ सेकातापु (गुफा) धा:थाय्‍ व्यापार बां लायेमा धका: न्हिन्हि अन गुफाय्‍ पुजा याना: जक व्यापार याइगु जुयाच्वन । व गुफाय्‍ कुवेर कलश तयात:गु दु धका: धइत:गुलिं व्यापारी पुजा यानालि लिहाँ वये वनेगु याइ । छन्हु व्यापारीं तन्त्रमनत्र याना: कलशयात येँया असनय्‍ ह:गु धैगु धापू दु । उकिं तिब्बतियनतय्‍सं व व्यापारीतय्‍सं न्ह्यागु ज्या यायेमा:सां न्हापां थ्व द्य:यात पुजा याना: धुपाँय्‍ द्य:याथाय्‍ थिइका: च्याकेगु यानाच्वंगु दु । थथे धुपाँय्‍ च्याकल धा:सा व्यापार व्यवसा बांलाइ धैगु धापु दु । न्हापा न्हापा भmीगु येँ देय्‍ छगुलिं जंगल जुयाच्वंगु इलय्‍ थ्व असं नं जंगल ख: । व इलय्‍ छम्ह घाँसि मिसा जामाच्व क्वसं च्वंगु å:क्व धा:गु थासय्‍ घाँय्‍ लयाच्वन । व असंभलु अजिमा नागयागु रुप कया थ्व हे घाँय्‍ दोकय्‍ च्वनाव:गु जुयाच्वन । व घाँसि घाँय्‍ ज्वना ववं त्यानुया असनय्‍ (छमा त:मागु) अशोक सिमा दुथाय्‍ दोको दिका भmासुलन । भmासुलने सिधय्‍का दोको ल्ह्‍वनेत स्व:बलय्‍ दोको ल्ह्वने मफु । अले छु जुल धका: तान्त्रिकयात स:ता: क्यना स्व:बलय्‍ थ्व दोको दुने ल्वहं कलश सिद्ध जूम्ह नागरुपी अन्नपूर्ण्ा द्य: धका: धाल । अकिं असंभुलु अजिमा नागया रुप कयाव:गुलिं अन नागदुगु कलश आ:तक दनि । थ्व कलश दुने जाकि, समय्‍बजि, हेँय्‍खेँय्‍, अय्‍ला:, दुरु छाये हइ । थ्व छायेगुयात कलश थनेगु धाइ । थथे कलश थन धा:सा अन्न गबलेंशं दु:ख जुइमखु, मनय्‍ च्वंगु इच्छा पूवनी धैगु परम्परागत विश्वास दु । थ्व अशोक (अस्वय्‍ स्वांमा) सिमायागु हा मरु गण्ोद्य:यात कुइकात:गु दु धाइ, उकि मरु गण्ोद्य:या गजू मरु धायेगु चलन दु । मोहनी नख: भmी नेवा:तय्‍गु संस्क ृतिया चिं ख:सा जात्रा भmीगु सांस्क ृतिक रितिरिवाज ख: उकिं मोहनीबलय्‍ मरु गण्ोद्य: व असंभुलु अजिमाया जात्रा याइसा पाहाँच:र्‍हेबलय्‍ भद्रकाली, रत्तmकाली आदि अजिमाया जात्रा याइ । न:ला स्वने : थ्व खुन्हु सुथ न्हापां दना: विष्ण्ाुमति व बागमति तिर्थय्‍ वना: यचि ल: कयाहया: गुथियारत दक्व च्वना: नीसी याइ । कोतलय्‍ पुजा तया: धुकुतिइ स्वना: द्य: पुज्याइ । दक्व गुथि खल:तय्‍त यचिलखं हा:हा: याना: सुद्ध याइ । यचिल: काये धुंकूपिन्त सुनांनं हाचां गाये मज्यू । यदि हाचां गाल वा चिपनिप इथिमिथियात धा:सा विघ्न बाधा वयेफु । उपिं चोखो जुया: हे च्वना च्वनेमा: । मोहनी ज्व:छिं थाकुलि (न्याम्हतक) तय्‍सं सुचुक्क सँ खना: द्य: पुज्यायेमा: । फुलपाटी : थ्वकुन्हु थाय्‍ थासय्‍ दुवातय्‍ व द्य: दुदुं थाय पुज्या वनेत खल:पाखंे मिस्त दक्को वया: द्य: छेँ (अन्नपूर्ण्ा द्य: या छें भोताहिटी) य्‍ वया ग्व:जा दयेकेमा ग्वा:जा जा थुया: दयेकेगु ख: । ग्वजा दयेकिवलय्‍ तग्व:गु ग्व:जा ३२ चिग्व:गु ३२, प्यारा मरि ३२ पा दयेकेमा: । थ्व दयेके सिधलकि गुथियार खल: कायमस्तय्‍त: जक सन्या खुना त्वनेगु धका: परम्परागत चलन अनुसार भ्वय्‍ नकेगु जुइ । थ्व भ्वय्‍ छुइ न्ह्‍य: न्याम्ह थाकुलि व अपसं (व्रत) च्वनिपि निम्हेसितं नि न्हापालाक्क ब्व तया तिनि दक्को खल: मस्तय्‍त भ्वय्‍ नकि । भ्वय्‍ नये सिधय्‍वं भ्वंचा छायेगु धका: चायागु भाँडाकुरा (भ्वंचा) कता थ्वं, लपिंचाय्‍ समय्‍ कपंचाय्‍ चतांमरी तया: ग्व:जा दक्क ल्ह्यया: यिताचपालय्‍ तये यंकि । चपालय्‍ द्य: पुज्याना:लि न्हापालाक्क कमलाछिइ च्वंगु नास:द्य, नारायण्ा द्य:याथाय्‍, उमामहेश्वरयाथाय्‍, गण्ोद्य:याथाय्‍, भ्वंचा छाया: असंभलु द्य: याथाय्‍ दकलय्‍ लिपा भ्वंचा छाइसा हानं भ्वंचा लानायकी । थ्व भ्वंचा स्वन्तिवलय्‍ स्वना: द्य: पुज्यायेगु परम्परा दु । भ्वंचा छाये सिधयेका:लि चान्हय्‍ पौ बजि समय्‍ नयेत दक्व गुथियार खल: व कायमस्तय्‍त सिन्ह: तिका: पौबजी समय्‍ नकि । समय्‍ नये सिधयेका: लानाह:गु भ्वंचा गन तक थ: अन तक थाकुलिनिसें भाग तयाहइ व भ्वंचा थ:थ:गु छेँय्‍ यंका: स्वन्तिबलय्‍ स्वना: द्य: पुज्यायेगु परम्परा दु । महाअष्टमी (स्याक्वत्याक्व) : थ्व खुन्हु मध्यचान्हय्‍ म्येय्‍ स्यायेगु धका: दक्व खल:त मुना: म्येय्‍यात भmथांमुग: गल्लीजुया: असनय्‍ हया: बलि बिइगु ज्या याइ (थौंकन्हय्‍ थ्व लँपु बन्द जुइधुंकूगु दु ।) म्येय्‍ स्यायेत परम्परागत कथं म्येय्‍यात पुज्याना: अन्नपूर्ण्ा द्य:याथाय्‍ न्ह्य:ने सुनां नं मखंक म्येय्‍ स्यायेमा: । म्येय्‍ स्यायेत नाय्‍यात छेँय्‍ थ्यंक सुकुन्दा च्याका: स:त: वनेमा: । स:ताहये धुंका:लि खल:या थाकुलिपिं निम्ह स्वम्ह च्वना: म्येय्‍ स्याइ । म्येय्‍ स्याये धुंका: गण्ोद्य:थाय्‍ तुती, न्हिपं, नुग:ब्व छाये यंकी । ल्यं दुगु अजिमा द्य:याथाय्‍ हे तयातइ । नवमि (चालं) : थ्व खुन्हु म्येय्‍ स्यानात:गु अन्नपूर्ण्ा द्य: व गण्ोद्य:याथाय्‍ तयात:गु म्येचिया ला बाजागाजासहित जात्रा याना: भोटाहितिइ च्वंगु द्य: छेँय्‍ यंका: लसकुस याना: पुज्याना: दुतयंकी । अले न्हापा गथे ख: अथे हे सुनां नं मखंक दक्व जोरय्‍ याइ । थ्व जोरय्‍ या:गु कारण्ा न्हापा परापूर्वकालय्‍ अथे ज्वरे या:बले म्येय्‍ हालाह:गुलिं ख: धयात:गु दु । अन वया: बहनी अन्नपूर्ण्ा अजिमा द्य: दिमा खतय्‍ तया भोताहितिनिसें जात्रा याना: असनय्‍ गमय्‍ तयेयंकि ।असंचालं : थ्व कुन्हु कन्या मिसामचातय्‍त जक कुम्ह: नकेगु याइ । थ्व कुम्ह: नकेगु धइगु खल:पाखें दुपिं कन्या मिसामस्तय्‍त जक नकेगु याइसा निम्ह मिजंमस्त व थाकुलि नकिं छम्ह दकलय्‍ च्वय्‍ अजिमाया स्वरुप, गण्ोद्य: व भैरव च्वय्‍ व क्वय्‍ तया: आचा:जुं पुज्याना: अपसं च्वंपिं निम्हसिनं नं पुज्याइ । थ्व अपसं च्वंपिसं मस्तय्‍त सिँयागु अथलय्‍ ल्हा:तुति सिका: दक्व पुजा याये सिधयेका: कुम्ह जा: नकेगु याइ । कुम्ह: नकेत भिmंनिता घासा मा: (१) खय्‍पि (२) चय्‍पि (३) व: (४) वाउँचा (५) हाकुमुस्या (६) पालु (७) क:सुबिलि (८) माय्‍बिलि (९) प:माय्‍ (१०) सतुगुलि (११) चिम्हुकं (१२) गुन्हुचा वा सकिम्हत: तया: कुम्ह: नकेगु याइ । कुम्ह: नके सिधयेका: मस्तय्‍त सगं ब्यू वइसा गुलिसिनं चकलेट, ध्यबा, सिसाबुसा बिया: पुजा या: वइ ।थ्व खुन्हु हे असनय्‍ पाया: वइ । थ्व पाया: वइपिं उराय्‍त ख:, पाया: वये न्ह्य: कुम्ह: कन्या पुजा यानाच्वंथाय्‍ किकिला कया: गुंगू थना: तिनि पाया: पिहाँ वइ । मस्तय्‍त कुम्ह: नके सिधये धुंका: बहनी अन्नपूर्ण्ा द्य: (अजिमा)यात गमय्‍ थना: खतय्‍ तया: थाय्‍थासय्‍ रात्री जात्रा याइ । थ्वखुन्हु न्ह्य:खा, त्य:र, कमलाक्ष्ाि, थँहिति, कुनात्वा: जुका: बालकुमारी यंकि । बालकुमारी अजिमा द्य:या मां (थ:छेँ धाइ) याथाय्‍ दुने असंभुलु अजिमा द्य: दुत यंकि । अन पुजा सिधयेका: तप्यंक हे द्य:छेँय्‍ बिज्याकि । न्हि जात्रा : अन्नपूर्ण्ा जात्रा (न्हि जात्रा) कुन्हु न्हापालाक्क खल:पाखेंयापिं म्ह्याय्‍मस्तय्‍सं ह:गु पुजा याना: प्रसाद दक्वसित नकेगु याइ । थ्व धइगु तातापा:पिं म्ह्याय्‍ मस्तय्‍सं द्य: ब्वनेगु ख:सा थ्व न्हि जात्रा खुन्हु थ:ने क्व:ने दक्वं थासय्‍ चा:हीका असनय्‍ द्य: बिज्याकी, असनय्‍ दुगु स्याना: मोहनी स्वना: द्य: पुज्याइ । थ्व धुंका: द्य:छें गुथियागु पुजा याना: लसकुस याना: द्य:तलय्‍ बिज्याकी । कन्हय्‍ खुन्हु स्वांपा: त:वनेगु धका: द्य:या प्रसाद (सिन्ह: स्वां व चिल्ला तया:) थाय्‍थासय्‍ खल:पिंपाखें प्रसाद ब्यू वनेगु याइ । प्रसाद बिइ सिधयेका: बहनी दक्व खल:पिनि जहान परिवारतय्‍त जाभू धका: जा नकी । थ्व खुन्हुनिसें तिनि दक्व खल:तय्‍सं जा नये जिल नत्र नये मज्यु । जाभू सिधयेका: चान्हय्‍ खल:पिं जक च्वना: सीका:भू याइ । सीका:भू याइबलय्‍ स्याक्वत्याक्व बलय्‍ चान्हय्‍ असनय्‍ म्येय्‍ स्या:गु पति याइ । थ्व सिधयेका: प्रत्येक खल:पाखेंयापिं मिस्त जक च्वना: हाकनं ग्वजा (दयेकेगु) तायेगु याइ । ग्व:जा दयेके सिधयेधुंका: भरिकु पितिनेगु धका: ज:छिं भण्डारय्‍ कालबिल ज्या याइम्हेसित पितिनेगु धका: पुजा तया: भोताहिति द्य: छेँनं नागयात पुइ हा:वनेगु याइ । थौंकन्हय्‍ ब ृतिस एम्बेसी व खानी विभागया दथुइ जापान नेपाल पुस्तकालय नापच्वंगु कलश दुथाय्‍ द्य: पुज्याना: दुरु छायेगु याइ । भरिनापं छम्ह पासा नं वनी । पासा वंम्हं दुरु कुछि दक्व त्वना: वयेमा: । थुपिं निम्हं लिहाँ वये धुंका: हानं पौबजि समय्‍ नयेगु जुइ । पौबजि धका: बजी मनछोय्‍ला व क:ता थ्वँ जक दइ । थ्व ज्या सिधयेधुंका: हाकनं बन्या स:त: वनेगु धका: खल:पाखें असनय्‍ च्वंगु गुथि छेँय्‍ सुकुन्दा मत च्याका: खल:पाखें निम्ह वना: स:त: वनेमा: । स:त: वनीपिं निम्हसित कौला याकी । कौला याये सिधयेका: निम्हसित सुकुन्दा मत च्याका: लँ क्यना हया: भोताहिति द्य:छेँ तले यंकी । अले यंकालि निम्ह वन्यातय्‍त कँय्‍यागु देमाय्‍तया: बजि, ला, माय्‍ व: व क:ता थ्वँ तया: द्य:यागु प्रसाद स्वरुप नकी । नके सिधयेकालि हाकनं निम्हसित सुकुन्दा मत च्याका: गुथि छेँय्‍ हे त: वनेमा: । थ्व ज्या सिधयेकालि हाकनं च्वय्‍ न्ह्यथनाकथं हे भ्वंचा छायेगु पुजा जुइ । थ्व भ्वंचा कुना: त्वालंनिसें थाय्‍थासय्‍ द्य: दु दु थाय्‍ दुवा:दुवातय्‍ द्य: पुज्याना: छायेगु ज्या जुइ । थ्व भ्वंचा लाना यंका: खल:पाखे थाकुलिनिसें दक्व खल:तय्‍त भाग तयाबी अले थ:थ:गु छेँ यंका: स्वन्तिबलय्‍ ढुकुतीतया: स्वना: द्य: पुज्यायेमा: ।चतुर्दशी : थ्व खुन्हु द्य:गु खल:पिं जक च्वना: हँय्‍ व दुगु स्याना: नास:पुजा याना: सीका:भु याना: भ्वय्‍ नइ । भ्वय्‍ नये सिधयेका:लि खल:पिंपाखें दुपिं काय्‍ मस्तय्‍त जक भ्वय्‍ नकी । थुकि मिसामस्तय्‍त नकी मखु । काय्‍मस्तय्‍त भ्वय्‍ नके सिधयेका: हाकनं द्य: पुज्याना: दिमा: खतय्‍ तया: रात्री जात्रा जुइ । थ्व जात्राबलय्‍ असंभलु अजिमा द्य:या द्य:छेँय्‍ च्वंगु अजिमाद्य: खड्‍ग व पाताख्वला नापनापं ज्वना: जात्रा याइ । जात्रा सिधयेधुंका: थाकुलिपाखें विशेष्ा कथं द्य: पुज्याना: द्य:यात लसकुस याना: आसनय्‍ बिज्याकी । थ्व विशेष्ा पुजाय्‍ ल्व:मंके मज्यूगु छता खँ छु धा:सा थ्व द्य: पुज्याइबलय्‍ छगू विशेष्ा प्रकारयागु ताकुस्वां धका: ग्वय्‍स्वानं दयेकात:गु स्वां छायेमा: । थ्व ग्वय्‍स्वां लाना: काम्हसिया काय्‍मचा बुइ (दइ) धैगु धापु दु । अनंलि द्य: बिज्याके सिधयेका: दक्वसित प्रसाद (समय्‍बजि) नका: जात्रा क्वचाइ । मेगु छगू परम्परागत विश्वास छु दु धा:सा छुं नं तिसा सुयां छेँय्‍ तन, माला मलुल धा:सा द्य:यात खेँय्‍, प्यारा छायगु धालधा:सा तिसा लुया वइ धका: धाइ । मेगु खँ थ्व द्य:यागु सेवायात धा:सा द्यांलाना च्वने माली मखु व मनयागु इच्छा पुवनी धका: धाइ ।