Saturday, October 22, 2011

Friday, February 25, 2011

नेवा: एकता दिवस व नेवा: दायित्व

– सरिता महर्जन, चाग:, येँ
११०३० पोहेलाथ्व ९ (२०६६ पुस ११ गते) नेवा: स्वायत्त राज्य येँया रंगशालाय् घोषणा यानागु न्हिया लुमन्ती थुगुसी 'नेवा: एकता दिवस' ने.सं. ११३१ पोहेलाथ्व ९ (२०६७ पुस २९ गते) बिहिवा: यलया पूच्वय् तसकं बांलाक्क झ:झ: धायेक हनेगु ज्या जुल । नेवा: एकता दिवस हनेगु मू आज्जु जयस्थिति मल्लं लजगा:या लिधंसाय् नेवा:तय्‍त थीथी जातिइ विभाजन याना: नेवा: दुने थजात, क्वजात, थीत्य:–मत्य: याना बिया: नेवा:तय्‍त विभाजन याना: सामाजिक व मानसिक रुपं विभक्त यानाब्यूगुयात थ्व मखु, "नेवा: दुने जातीय विभेद मन्त' धया: सन्देश बिइगु ज्या जूगु ख: । वंगु कछलागा ११ व १२ य्‍ थिमिया बोडेय्‍ जूगु नेवा: राष्टि्रय राजनीतिक सम्मेलनय्‍ जयस्थिति मल्लया पालय्‍ यानात:गु जातीय प्रथा खारेज जुल धका: समसामयिक प्रस्ताव पास यायेगु ज्या जुल । उकियात एेक्यबद्धता प्वंकेगु नितिं नेवा: एकता दिवस नां छुना: थुगुसी नेवा: स्वायत्त राज्य घोषणाया निगूगु दँ हनागु जुल । नेवा: स्वायत्त राज्य मंका: संघर्ष समितिया ग्वसालय् ज्यापु समाजया मू पहलय्‍ यलया पूच्वय्‍ नेवा: एकता दिवस हना: नेवा: दुने जातीय विभेद खारेज जूगु घोषणा यायेगु तसकं महत्वपूर्ण्ागु जुल । न्ह्‍यस: दनिइ – छु थथे घोषणा यायेवं नेवा: दुने दयाच्वंगु जातीय विभेद न्हनी ला ? नेवा: स्वायत्त राज्य संघर्ष समिति नाप फुक्क नेवा: संघसंस्था व खल:पुच:या जिम्मेवार व्यक्तित्वयाके गहन जिम्मेवारी नापं दायित्व व:गु दु । झीसं सामुहिक रुपं खुल्ला थासय्‍ "जातीय विभेद खारेज जुल," "झी नेवा: सकलें समान जुल" धका: घोषणा याना: सकल नेवा:तय्‍त स: थ्वयेकेगु ज्या जुल । सलंस: दँनिसें नाला वयाच्वंगु संस्कार संस्कृतियात सकल नेवा:तय्‍सं थ:थ:गु मानसिक रुपं हीकेगु ज्या जुइमा:गु दु । जबतक मनूतय्‍सं थ:थ:के दुगु परम्परागत मभिंगु, मनीगु, मछिंगु सामन्ती संस्कार, संस्कृति व कुप्रथा कुरितियात लिकया: वांछ्‍वये फइमखु, घोषणा याना: जक न्हनीमखु । परम्परानिसें ज्वनाच्वंगु, नालाच्वंगु सामन्ती संस्कृतियात ह्‍यूपा: हयेया नितिं सकल नेवा:तय्‍त जनचेतना थनेमा:गु दु । सकल नेवा:तय्‍गु मानसिक स्तरय्‍ ह्‍यूपा: थना बिइमा:गु दु । नेवा: विकासया लागि यथास्थिति मखु, अग्रगामी दिशाय् वनेगु दृष्टिकोण ज्वनेमा:गु दु । ल: वंथाय् न्या वनी थें र्इ न्ह्‍या:थें न्ह्‍या: वनेगमा:गु दु । चीनय् क. माओत्सेतुङं समाजवादी व्यवस्था हये धुंका: सांस्कृतिक क्रान्ति यायेमाल, छाय्‍धा:सा समाजवादी व्यवस्था नीस्वंसां अनया जनतां न्हापांनिसें नालाकयाच्वंगु संस्कृतियात ह्‍यूपा: हये मफुगुया हुनिं अपुरो समाजवादी व्यवस्था जूवनीगु भा:पिया: र्इ.सं. १९६६ स महान सांस्कृतिक क्रान्ति यानादिल । चीनया शिक्षा कया: झीसं नं सकल नेवा:तय्‍त सांस्कृतिक ह्‍यूपा: थनेमा:गु दु । व्यवहारय् छ्‍यला वनेमा:गु दु । तुयूगु भ्वतय् च्वयां जक छुं नं पूरा जुइमखु । नीति दयेकेगु त:धंगु ज्या जुल, नापं निर्णय यायेगु व कार्यान्वयन यायेगु नं उलि हे महत्वपूर्णगु ख: । कार्यान्वयन पक्ष कमजोर जुल धा:सा "कागजी बाघ" जक जुइ सिबाय्‍ मेता छुं जुइमखु । इलय्‍ संविधान पित बिइकेया लागि, नेवा: स्वशासन कायेया लागि, नेवा:या हकहित अधिकार सुनिश्चित यायेया लागि, संघीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्रयात संस्थागत यायेया लागि, धर्म निरपेक्ष्तायात दिगो व्यवस्था यायेया लागि, सकल आदिवासी जनजाति, दलित, मिसा, मधेसी, तरार्इ, लिउनेलानाच्वंगु वर्ग व क्षेत्रयात जनसंख्याया आधारय् फुक्क राज्यया निकायलय्‍ व नीति निर्माण निर्णय व कार्यान्वयन यायेगु थासय् समानुपातिक प्रतिनिधित्व सुनिश्चित यायेया लागि सडक व सदनं आन्दोलन यायेमा:गु दु । संविधान घोषणा यायेगु र्इ झण्डै प्यला जक ल्यंदनि । उकिं नेवा: स्वायत्त राज्य मंका: संघर्ष समितिं झन अप्व: त्रिmयाशील जुसें आन्दोलनया ज्याझ्व:त पितबिइमा:गु आ:या आवश्यकता जुयाच्वंगु दु । ज्यापु महागुथि नं नेवा: स्वायत्त राज्य मंका: संघर्ष समितिया झिगू घटक मध्ये छगू घटक जूगुया हुनिं ज्यापु महागुथिं नं उलि हे भूमिका म्हितेमा:गु दु । ज्यापु महागुथि "नेवा: एकता दिवस" हनेगु ज्याझ्वलय्‍ बांलाक सहभागी जुया: ज्यापु अधिकार व जातीय विभेदयात छधी जुया: क्यनाबिइगु ज्या जुल । थ्व तसकं च्वछाय्‍बह:गु ख: । थुकियात झी ज्यापुतय्‍सं आत्मसाथ याना: कायेफयेकेमा: । ज्यापु महागुथिं सकल ज्यापुतय्‍त बुलुहुं राजनीतिक चेतना थनेगु ज्या जुयाच्वंगु लसताया खँ ख: । झीगु बाजं, धुन्या, भेषभुषा, तिसा झ:झ: धासें सकसिगु मिखाय्‍ प्यपूं थें ज्यापु जातिया राजनीति नं उलि हे थाय् कायेफयेके बिइमाल । धुन्या, बाजं, भेषभुषा, तिसां छायेपिया: गनं नं ज्याझ्वलय्‍ ब्वति का: वनेगु झीगु अधिकार व समानताया स: थ्वयेक: वनागु धयागु मनंतुनेमा: नापं मनंतुंनेगु ज्या नं जुइफयेके माल । ब्वसाया लागि, हाइहाइ याकेया लागि, प्रशंसा याकेया लागि झीगु उपस्थिति जुइमज्यू, सुयां ब्वसा झी मखु । झी झीगु अधिकार व समानता सुनिश्चित याकेया लागि ख: । झीगु सहभागिता ज्या मदया: म्हाइपु छ्‍यायेत, न्ह्‍यइपुकेत व न्ह्‍यइपु बिइत नं मखु, झीगु अधिकार व समानता बिइकेया लागि ख: । झीगु उपस्थिति अप्व: याना: केवल क्यनेगु, ब्वयेगु जुयाच्वंगु दु । छुं नं कार्यत्रmमय्‍ वनेबलय्‍ कार्यत्रmम छु ? गज्या:गु ? छुकिया लागि ? व छाय् ? धयागु मसीक नं सहभागी जुयाच्वनीगु ख: । अथेतुं गोष्ठी, अन्तत्रिर्mया, आमसभा जुइबलय्‍ वक्तातय्‍सं छु न्ववानाच्वन, छु दृष्टिकोण बियाच्वन धयागुपाखे झीगु चिन्तन मदयाच्वन । सिफ कार्यत्रmमय्‍ ब्वति कया: कार्यत्रmम ता:लाकेगु व ता:लाकाबीगु हे झीसं गौरव तायेकेगु जक अप्व: जुयाच्वंगु खनेदु । ज्याझ्व:त स्वया: झीगु उपस्थिति जुइगु तसकं बांलाइ । झीगु उपस्थिति सकल ज्यापु जातिया नापं सकल नेवा:या लागि उपलब्धि जुइगु जुइमाल । झीगु ब्वति लोकपि्रयताया लागि मजुसे सामन्ती संस्कार, संस्क ृति, कुरिती, कुप्रथाया विरुद्ध न्ह्‍या:वनेगु जुइमा:गु दु । नेवा: एकता दिवसं झीत थप जिम्मेवारी व दायित्व ल:ल्हाये धुंकूगु दु । थ्व पूरा यायेगु झीगु अपरिहार्य आवश्यकता जूगु दु ।

न्हूगु संविधानया नितिंजनदवाव आवश्यक

– रत्न काजी मन
वि.सं. १९०३ या असोज ३ गते कोटपर्व जुल । थुगु कोटपर्वं जंगबहादुर कुँवर (राणा)या शक्ति उदय जुल व वं नेपा:यात १०४ दँतक ख्यूंगु छगू पारिवारिक निरंकुशतन्त्रय् नेपा:यात लिकुंका बिल । २००७ सालया फागुन ७ गते नेपा: राणाशासनं मुक्त घोषणा जुल । थुगु इलय् हे नेपा:या न्हूगु संविधानया खँ नं न्ह्‍यात । अले स्व. इतिहासकार भुवन प्रधानं धयादीकथं उगु इलय् हे त्रिभुवनं संविधान दयेका: नेपा:यात गणतन्त्र घोषणा यायेत धा:गु ख: । नेपालय् प्रजातन्त्रया उद्‍घोष जुल । तर उकिया छगू दशक लिपा वि.सं. २०१७ पुस १ गते महेन्द्र शाहं नेपालय् पञ्चायती व्यवस्था लागु याना: प्रजातन्त्रयात निर्दलीय व्यवस्थाया झ्वाकलय् थुना: ३० दँतक नेपालय् छगू जातीय शासन न्ह्‍याकेगु ज्या जुल । अनं लिपा २०४६ सालया जनआन्दोलनं नेपालय् हाकनं बहुदलीय व्यवस्था सहितया प्रजातन्त्र वल । तर थुगु इलय् नं नेतातय्‍गु सत्ता स्वार्थं याना: थुगु व्यवस्थां नं नेपा:या विकासयात गति बी मफुगु तायेका: २०५२ साल फागुन १ गतेनिसें छथ्व: नेपा:मि जनतां ल्वाभ: ज्वन । उमिसं नेपा:या सामन्त, भ्रष्टाचारीतय्‍त कारवाहीया नामय् स्यायेगु तकं ज्या यात । थथे झिदँतकया जनयुद्ध लिपा २०६२/६३ सालय् जूगु जनआन्दोलनया लहरं ज्ञानेन्द्रं थ:गु ल्हातय् का:गु शासनाधिकार जनतायात हे लित बियागु उद्‍घोष यायेमाल । व थुकिया लिसेलिसें हे नेपालय्‍ न्हूगु संविधान दयेकेगु खँ नं तच्वकं थ्वल । संविधान निर्माणया मू आज्जु दुगु संविधान सभाया निर्वाचन वि.सं. २०६४ चैत्रं जुल । थुकिया लिपा २०६५ जेष्ठ १५ गते संविधानसभाया न्हापांगु बैठकं नेपा:यात संघीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्र नेपा: घोषणा यात । आ: नेपा: संघीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्र देय् ख: । तर थुकिया सुनिश्चितता अझं जूगु मदुनि । छाय्‍कि थुगु देय्‍या संविधान गुगु २०६७ जेष्ठ १४ गते पितबिइमा:गु ख: उगु इलय् संविधानसभाय् वंपिं दलतय्‍सं नेपा:यात संविधान बिइफुगु मदु । खतुं संविधान निर्माण प्रकि्रया धइगु जटिल प्रकि्रया ख: । संविधानय् जनताया भावनायात प्रतिविम्वित याये मफुत धा:सा च्व:गु संविधान सितिकं वनी । व मेगु विद्रोह जुइगु अस्वभाविक मखु ।
तर निर्धारित इलय् संविधान च्वये मफुसा अन्तरिम संविधानय् व्यवस्था यानात:कथं खुलाया र्इ थप याये दइगु प्रावधानयात संविधानसभाया ६०१ म्ह सभासदं हिइका: दच्छिया र्इ थप या:गु थ्व पौ च्वयाच्वनागु इलय्‍तक च्याला बितं नं उखेया सुप: थुखे यायेगु ज्यातकं संविधानसभां या:गु खनेमन्त । निला न्ह्‍य: एकीकृत नेकपा माओवादीया नाय: प्रचण्डया संयोजकत्वय् संविधान निर्माणया नितिं छगू समिति नीस्वना: ज्या न्ह्‍याकूगु ख: । उगु समितिं बांलाक्क ज्या यानाच्वंगु नं ख: तर थथे न्ह्‍यानाच्वंगु ज्यायात प्रचण्डं राजीनामा बिया: त्वा:थलेगु ज्या या:गु दु । थुकिइ प्रचण्डया छु स्वार्थ दु व वय्‍कलं हे स्यू तर गुगु उद्देश्य ज्वना: वय्‍क:पिं संविधानसभाय्‍ वंगु ख: उकियात घात यायेगु ज्या धा:सा वय्‍कलं यानादीगु पक्कां ख: । थौंया इलय् सत्ताया नितिं स्वयां नं देय्‍या संविधानयात हे प्राथमिकता बिया: न्ह्‍यज्या:गु ख:सा ए माओवादीया नाय: जनताया नाय: जुइफइगु खइ व वय्‍क:यात नेपा:या इतिहासय् छम्ह सच्चाम्ह नेताकथं सकसिनं काइगु खइ तर सत्ताया नितिं च्याला च्यालातक देय्‍यात अनिर्णयया बन्दी दयेका: नेपा:या न्हूगु संविधानतकं च्वकेगु ज्या मया:गु वय्‍क:या नितिं छगू लज्जास्पद विषय ख: । आ: प्यला र्इ दनि संविधान दयेकेत । संविधानसभां थीथी झिंछगू समिति दयेका: संविधान दयकेगु ज्या न्ह्‍याकूगु ख: । थुपिं मध्ये राज्य पुनर्संरचना व राज्यशक्तिया बाँडफाँड समितिइ दकलय् अप्व: विवाद जूगु उगु समितिइ दुम्ह सभासद्‍ मंगलसिद्धि मानन्धरं छगू सार्वजनिक ज्याझ्वलय् धयादीगु ख: ।
राज्य पुनर्संरचनाय् नं विशेष याना: नेवा: प्रदेशयात कया: उगु समितिया दुज:पिनि दथुइ असहमति खनेदु । नेवा: प्रदेशया थासय् राजधानी प्रदेश वा मेगु हे छुं नां प्रस्तावित यायेत उमिसं धयाच्वंगु दु । तर थथे नेवा:तय्‍त नेवा: प्रदेश मबिसेंलि मेमेगु जातीय आधारया खुगू प्रदेशयात चिइकेफइगु उमिगु भित्री मनसाय खनेदु । नेपा:या संघीयता भौगोलिक आधारय्‍ झीत मा:गु मखु । अले जनआन्दोलन २०६२/६३ या म्यान्डेट नं थ्व मखु । नेपालय् २४० दँ निसें न्ह्‍यानाच्वंगु छगू जातीय शक्तियात तछ्‍याना: नेपा:या सकल जाति–समुदायं नेपा: थ:गु नं ख: धइगु अनुभूत याकेगु नितिं थन संघीयता मा:गु ख: । अले हरेक जनतां राज्यशक्तिया अनुभुत याये फयेमा: धका: शक्तियात इनाबिइगु (विकेन्द्रीकरण मखु) ज्या जुइमा: । तर थौं तत:धंगु पार्टी धा:पिं थ:गु ल्हातं शक्ति त्व:फिइ व जनतायात यानाच्वंगु शोषण, दमनयात निरन्तर याये मफइ धका: तसकं ग्यानाच्वंगु दु । नेपालय् गुगु छगू हे भाषा, छगू हे भेष धका: न्हापा पञ्चायती शासनं नेपा:या मेगु फुक्क भाषाभाषीपिन्त क्वत्यलेगु ज्या या:गु ख: व थौं नं यायेत स्वयाच्वंपिं दनि । नेपा: बहुभाषिक, बहुजातिय देय् ख: धका: उमिसं मस्यौदा संविधानया प्रस्तावनाय् ला च्वल । तर उकिया भावनायात आत्मसात याइकथं नेपा:या सकल भाय्‍यात न्याय यायेगु ज्या उमिसं या:गु खनेमदु । नेपा:या सरकारी ज्याखँया भाय् खस भाय् छगू जुइगु व मेमेगु भाषाया सम्बन्धय् आयोग दयेका: निर्णय यायेगु धका: संविधानय् गुगु प्रावधान तयेगु ज्या जुल उकिं हाकनं नं नेपा:या बहु संख्यक गैरखस भाषीतय्‍त थ:गु भासं ब्वनेच्वये दइगु अधिकारं बञ्चित यायेत स्व:गु दु । थुलि जक मखु राज्यशक्तिया बाँडफाँडया झ्वलय् अन्तर्राष्टि्रय श्रम संगठनया अभिसन्धि नं. १६९ गुगु नेपालं अनुमोदन याना: आ: नेपा:या कानुनकथं लागु जुइधुंकूगु दु, उकिया भावना अनुकुल जुइकथं जल, जमिन व जंगलया स्वामित्वतकं संघीय (केन्द्रीय) सरकारया मातहतय्‍ तयेगु कुत: या:गु दु । थुकिं आदिवासीया अधिकारया हनन जूगु दु । थुकिया विरोध सकल सचेत नेपा:मिपिसं याये हे मा: । झी ज्यापुतय् न्हियान्हिथं ज्या याना: नये त्वने पुने द हे दु । च्वनेत छेँ दु । अले झीत छाय् थ:गु हे नामं प्रदेश माल । सरकारी ज्याकुथिइ वना: खँय् भासं हे फारम जायेक नं स:गु हे दु । भचा टुटफुट जूसां खस भासं न्ववाये हे स:गु दु । छुयायेत झीत संघीयता माल, अले छु यायेत नेवा: प्रदेश धका: हालाच्वने माल ? लिसें मेगु न्ह्‍यस: दनेफु, संविधान धइगु हे छाय् माल ? धइगु झीत मनय् लुइफु । तर अथे मखु । संविधान छु ख: व थुकिं गुकथं ज्या याइ धइगु झीसं थुइकेमा: । छिं छक: विचा: यानादिसँ, छिगु छखा छेँ दु । व छेँय् छिं बालं तयात:गु दु । अले अन छिं थ:म्हं धा:थें यायेगु कि बालं च्वंपिसं धा:थें छि च्वनेगु ? पक्कां छिं थ:गु छेँय् थ:गु हे कथं च्वने ययेका दी । थथेहे नेवा: प्रदेश झी पुर्खां दयेका थकूगु झी सन्ततिया नासो ख: । थुकिया व्यवस्थापन यायेगु व बांलाकेगु जिम्मा झीगु ख: । गथे बालं च्वंपिंके छिगु छेँप्रति मतिना दइमखु उकथं हे पिनें व:पिंके झीगु भूमिप्रति लगाव दइमखु । उकिं झीगु थाय्‍बाय्‍या विकास झीसं हे यायेगु नितिं झीत झीगु हे प्रदेश मा:गु ख: । अले थ्व प्रदेशया सुनिश्चितता व थुकिया अधिकार क्ष्ेत्र निर्धारण याइगु संविधान ख: । संविधान मदयेकं देय् न्ह्‍यायेफइमखु । थथे जूगुलिं झी सकल नेपा:मि जाना: आ: ल्यं दनिगु प्यलाया दुने संविधान दयेके हे मा: धका: जनदवाव बिइगु अत्यन्त आवश्यक जूगु दु ।

जापानय् नेपा:या म्हसीका बीत ता:ला:म्ह मोहन महर्जन


जापानय् नेपा:या ध्वाँय् फरफरय् जुल । थुगुसी स्वनिग:या नेवा: उकिसनं छम्ह किसानया काय्‍मचा गुम्हेसिया जन्म यलया सुनाकोठीइ जुल, विश्वय् नेपा:या न्हाय् धस्वाकेमा: धका: तायेकादीम्ह भाजु मोहन महर्जन । अले वय्‍क: थौंंकन्हय्‍ किक बक्सिङ कासाय् संलग्न जुया: च्वनाच्वंगु दु । वय्‍कलं वंगु लच्छि न्ह्‍य: किक बक्सिङ कासाय् त:धंगु सफलता ल्हातय् लाकादीगु दु । थुगुसीया ल्याखय् जापानय् अध्ययनया शिलशिलाय् वनाच्वनादीम्ह भाजु चन्द्रमान महर्जनं वय्‍क:लिसे जापानय् यानादीगु खँल्हाबल्हा न्ह्‍यब्वयाच्वना ।
छिगु नां व नेपा:या थाय्‍बाय् छक: धयादीला ?
– जिगु नां मोहन महर्जन अले जिगु जन्म सन्‍ १९७७ स यलया सुनाकोथी जूगु ख: ।
छिं थ्व किक बक्सिङ कासाय् गबलेंनिसें संलग्न जुयादियागु ख: ?
खास याना: जि ला भचा उमेर वनेधुंका: जक थ्व क्षेत्रय् वयागु ख: ।
छि थन (जापान) झायादियागु गुलि दतले ?
– जि झिदँ न्ह्‍य: नेपा:या विश्वभाषा क्याम्पसं क्याम्पस टप जुया: जापनय् अध्ययन यायेत वयागु ख: । अले थन च्वच्वं जापानी मिसालिसे य:त्य: जुया: इहिपा जुल ।
छिं थ्व किक बक्सिङ कासा म्हिता दियागु गुलि दत ?
– जि प्यदँ न्ह्‍य:निसें थ्व कासाय् दुहाँ वयागु ख: ।
थौंतक ग्व:गू कासाय् ब्वति कया दियागु दु ?
– जिं झिगू कासाय् न्यागू कासा त्या:गु दु । प्यंगू बूगु अले छगू कासा ड्र (ज्वलिंज्व:) जूगु दु । अले २००७, २००८ व २००९ अल जापान sirij द सिडोकान कप (The Shidokan Cup) त्याकागु दु ।
अले लच्छि न्ह्‍य: त्याका दियागु गज्या:गु कासा ख: ?
थ्व कासाया नां मार्सल आर्ट किक बक्सिङ सुपर लाइट क्लास च्याम्पियनशीप २०१० ख: । थ्व कासा तसकं महत्वपूर्ण कासा ख: । छाय्‍धा:सा थ्व कासा जिं त्याका आ: के–१ (K-1) कासाय् वनेगु लँ चा:गु दु ।
थ्व कासा त्याकेत गुलि थाकुल ले ?
– कासा त्याकेत तसकं मेहनत यायेमाल । जि निक:तक ग्वारा तुला: सिना: हे म्वाना थें जुया: थ:गु प्रतिåन्åीयात स्वक्व: ग्वारातुइका: थ्व कासा त्या:गु ख: ।
के–१ धयागु छु ले ?
– के–१ धयागु किक बक्सिङ कासाया दकले च्वय्‍यागु कासा ख: ।
थ्व कासाय् दुहाँ वनेत तसकं थाकु । थन तक थ्यनेगु धइगु हे त:धंगु सफलता ख: । यदि थ्व कासा त्याकेफत धा:सा तसकं त:धंगु धनराशी ल्हातिइ लाइ ।
छित: मोहन ड्राइगन नं धाइ । अथे छाय् धा:गु ख: ?
– जिमि गुरुया नां रियू ख: । रियू धइगु जापानी भाषां ड्राइगन ख: । अथे जुया: जिमि गुरुया य:म्ह शिष्य जुया: जित: गुरुया नां बियादीगु ख: । थथे जुया: मोहन ड्राइगन जूगु ख: ।
छित: कासा म्हिता बलय्‍या तसकं लय्‍ता:व:गु व दु:ख ता:गु क्षण दु ला थें ?
– न्ह्‍यइपुसे च्वंगु क्षण धइगु जिगु कासाय् जापानया नितिं नेपा:या राजदूत, नेपा:मि समर्थक, अले गुरुपिं स्व:झाया: जित: प्रोत्साहन बियादीगुलिं जि कासा त्याके फत थ्व खँ लुमंका: जि ३–४ न्हुतक देनेहे मफुत । म्हाइपुसेच्वंगु सन्‍ २००७ य्‍ टोक्यो भ्याली च्याम्पियन सिडोकान कराते फाइनल कासाय् बूगु क्षण ल्व:मंके हे मफु । उगु कासाय् नय् मज्यूगु खाना मसिया: नये ला:गुलिं बूगु ख: ।
अन्तिमय् छिगु छुं मनया धायेगु खँ दुसा धयादीला ?
– जिगु म्हगस छगू दु नेपालय् छगू त:धंगु किक बक्सिङ कासा आयोजना याना: नेपा: च्याम्पियनयात जापानया रिङ्गय् हया: नेपा:या ध्वाँय् ब्वयेकेगु । थ्व छगू म्हगस याकनं पूवंके द:सा ज्यू धइगु त:धंगु इच्छा दु ।